แลคเกอร์ คืออะไร ประโยชน์และพิษต่อร่างกาย!

แลคเกอร์ (Lacquer)

❝

เป็นสารเคลือบผิววัตถุที่ระเหยไว ประกอบด้วย ไนโตรเซลลูโลส, พลาสติกไซเซอร์, เรซิน เอทิลแอลกอฮอล์ และแบททิล อาซิเตท แลคเกอร์มีทั้งแบบทาและแบบพ่น มีคุณสมบัติหนืดและแห้งไว เมื่อจะใช้งานให้ผสมกับทินเนอร์ เพื่อให้แลคเกอร์แห้งช้าลง และช่วยให้ทำงานได้ง่ายขึ้น ส่วนใหญ่ใช้ในการเคลือบผิววัตถุต่าง ๆ เช่น งานไม้ งานโลหะ งานเคลือบพื้นผิว ปกป้องพื้นผิวและช่วยให้เกิดความเงางาม

❞

แลคเกอร์ ถูกค้นพบครั้งแรกในประเทศจีน เป็นผลิตภัณฑ์ของเหลวที่ประกอบด้วยสารหลายชนิด ได้แก่ สารเคลือบ ตัวทำละลาย และสารปรับปรุงคุณภาพ ถูกใช้ประโยชน์อย่างมากสำหรับเคลือบผิววัสดุ โดยเฉพาะในงานแผ่นโลหะ และงานไม้ ทำหน้าที่ทำให้เกิดความเงางาม ช่วยกันน้ำ และทนต่อการกัดกร่อน

องค์ประกอบของ แลคเกอร์ มีอะไรบ้าง?

1.) สารเคลือบ (Film Forming)

สารเคลือบถือเป็นส่วนประกอบที่สำคัญที่สุดของแลกเกอร์ สารเคลือบที่สำคัญและนิยมใช้ คือ อนุพันธ์ของเซลลูโลส หรือเรซิน โดยผลิตได้จากการทำปฏิกิริยาของเซลลูโลสกับกรดไนตริก ทำหน้าที่ในการยึดติดกับพื้นผิววัสดุ ทำให้พื้นผิววัสดุเกิดความเงางาม ทนต่อน้ำ และการกัดกร่อนของสารต่าง ๆ โดยเรซิน แบ่งเป็นหลายชนิด ได้แก่

2.) ตัวทำละลาย (Solvents)

ตัวทำละลายทำหน้าที่ละลายอนุพันธ์ของเซลลูโลสหรือเรซินร่วมกับสารผสมอื่น ๆ ให้เป็นเนื้อเดียวกันในสภาพของเหลว สารที่ใช้เป็นตัวทำละลาย ได้แก่ ทินเนอร์ คีโตน อีเทอร์ เอสเทอร์ และแอลกอฮอล์ เป็นต้น แต่ที่นิยมใช้จะเป็นทินเนอร์ ทั้งในขั้นเตรียมผลิตภัณฑ์แลคเกอร์ และใช้ทำละลายก่อนใช้งานแลคเกอร์

3.) สารปรับปรุงคุณภาพ

เป็นสารที่เติมแต่งผสมเพื่อทำหน้าที่ปรับคุณสมบัติของแลคเกอร์ ได้แก่

• โทลูอีนหรือไซลีน เป็นสารที่มีส่วนผสมปริมาณมากที่สุดในแลคเกอร์ หรือเรียกว่า สารเคมีหลัก (Diluents) ใช้ผสมเพื่อทำหน้าที่เจือจางอนุพันธ์ของเซลลูโลส ช่วยให้ความหนืดของแลคเกอร์ลดลง เป็นต้น
• น้ำมันละหุ่ง ใช้ผสมเพื่อลดความเปราะของเนื้อแลคเกอร์หลังแห้ง เป็นต้น

แลคเกอร์สำหรับงานไม้ตาม มอก. 561 – 2549 แบ่งเป็น 3 ชนิด
1. แลคเกอร์เงา
2. แลคเกอร์กึ่งเงา
3. แลคเกอร์ด้าน

👉 การเคลือบของแลคเกอร์เป็นแบบไหนกัน?

การเคลือบวัสดุต่าง ๆ ด้วยแลคเกอร์ เป็นกระบวนการที่นำแลคเกอร์ในสภาพของเหลวที่ถูกทำละลายด้วยตัวทำละลาย มาพ่นหรือทาเคลือบผิวของวัสดุเพียงรอบเดียวหรือหลายรอบ จากนั้น นำวัสดุไปอบด้วยความร้อนหรือปล่อยให้แห้ง โดยตัวทำละลายจะระเหยออกไปหมดเหลือเพียงแลคเกอร์ในสภาพแห้งที่สามารถยึดเกาะติดบนพื้นผิวของวัสดุไว้ โดยสามารถมองเห็นพื้นผิวของวัสดุได้เหมือนเดิม แต่จะมีความเงางามเพิ่มขึ้น โดยมีคุณสมบัติ ดังนี้

1. เพิ่มความเงาวาวของวัสดุ ทำให้วัสดุแลดูสวยงาม
2. ป้องกันการเสื่อมสภาพของพื้นผิววัสดุ ทั้งจากความร้อน แสงแดด น้ำ และสารกัดกร่อน
3. ป้องกันการเกิดปฏิกิริยาระหว่างวัสดุกับสารเคมีอื่น ๆ โดยเฉพาะวัสดุประเภทโลหะที่กเดปฏิกิริยาได้ง่าย

การใช้ประโยชน์แลคเกอร์

ประโยชน์ของแลคเกอร์ถูกใช้สำหรับการเคลือบผิววัสดุเป็นหลัก ได้แก่

► งานไม้ และเฟอร์นิเจอร์

แลคเกอร์ นิยมใช้ในงานก่อสร้างประเภทงานไม้ โดยใช้ทาเคลือบผิวไม้ เพื่อเพิ่มความเงางาม ช่วยป้องกันน้ำ ช่วยให้ทนต่อการขีดข่วน รักษาเนื้อไม้ให้มีอายุการใช้งานที่ยาวนาน ป้องกันการเกาะติดของคราบสกปรก และสามารถสะอาดได้ง่าย

► งานโลหะ

ใช้เคลือบแผ่นอะลูมิเนียมก่อนนำไปผลิตเป็นผลิตภัณฑ์ต่าง ๆ เช่น กระป๋องบรรจุน้ำอัดลม กระป๋องบรรจุอาหาร กระป๋องสเปรย์ เป็นต้น เพื่อป้องกันการเกิดสนิม ป้องกันการทำปฏิกิริยาระหว่างอาหารกับโลหะของกระป๋อง และป้องกันการกัดกร่อนโลหะจากสารต่าง ๆ ในอาหาร โดยใช้แลคเกอร์หลายชนิด ได้แก่ โอเลโอเรซิน, ฟีนอล-ฟอร์มัลดีไฮด์, อีพอกซีเรซิน และไวนิล เป็นต้น

► งานพลาสติก และชิ้นส่วนยานยนต์

ใช้เคลือบโลหะหรือพลาสติกสำหรับการประกอบหรือการผลิตยานยนต์ ช่วยทำให้ชิ้นส่วนแลดูมันวาว ป้องกันการเกาะจับของน้ำ ฝุ่น ป้องกันรอยขูดขีด และรักษาอายุการใช้งาของชิ้นส่วน

► กระดาษ และบรรจุภัณฑ์

ใช้สำหรับเคลือบกระดาษ กล่องกระดาษ หรือบรรจุภัณฑ์ เพื่อรองรับงานพิมพ์ให้มีความคมชัด ช่วยป้องกันน้ำ ป้องกันการเปื่อยยุ่ย และทำให้เกิดความมันวาวของบรรจุภัณฑ์

👉พิษแลกเกอร์ การได้รับพิษจากแลกเกอร์จะไม่ใช่มาจากส่วนของเรซิน แต่จะเกิดพิษต่อร่างกายที่มาจากพิษของตัวทำละลายเป็นหลัก เช่น ตัวทำละลายทินเนอร์ที่มีโทลูอีนเป็นส่วนผสมหลัก หรือ ตัวทำละลายอื่นๆ อาทิ คีโตน อีเทอร์ และเอสเทอร์ เป็นต้น อาจจะส่งผลต่อระบบต่าง ๆ ของร่างกายได้หากสูดดมเป็นเวลานานๆ ซึ่งพิษก็จะมีทั้งพิษเฉียบพลัน (Acute toxicity) และพิษเรื้อรัง (Chronic toxicity)  >>สามารถดูวิธีดับกลิ่น “ทินเนอร์ และ แลคเกอร์” อย่างไรให้ได้ผลตามนี้เลย<<

แลคเกอร์ มีประโยชน์ แต่ก็เป็นอันตรายต่อสุขภาพ หากสัมผัสโดยตรงอาจเกิดการระคายเคือง แสบร้อน หรือทำให้ผิวหนังไหม้ได้ หรือหากสูดดม สารระเหย เข้าไป อาจจะส่งผลต่อระบบทางเดินหายใจ ควรทำความเข้าใจวิธีการใช้งานให้ถูกต้องกันด้วย 

>>สามารถอ่านบทความต่าง ๆ จาก มารูโมะ ได้ตามนี้เลย<<